Αριστείδης Στεργιάδης

Ύπατος Αρμοστής της Σμύρνης από το 1919 ως το 1922, η "αινιγματική προσωπικότητα", ο άνθρωπος που επιλέχτηκε από τον Ελευθέριο Βενιζέλο για τη θέση αυτή, στην οποία παρέμεινε μυστηριωδώς και από τους αντιπάλους του μετά τις εκλογές του 1920.
Ο ίδιος δίστασε και καθυστέρησε όσο μπορούσε να αναλάβει τα καθήκοντά του το 1919. Μόνο οι θερμές παρακλήσεις του Βενιζέλου μετά τα αιματηρά επεισόδια της απόβασης τον έπεισαν να παρουσιαστεί στη Σμύρνη στις 18 Μαΐου. Ο ίδιος δεν πίστευε στην εκστρατεία εκτιμώντας ότι η συνολική επιχείρηση θα οδηγούσε σε σκληρό πόλεμο Ελλήνων και Τούρκων με ανυπολόγιστες συνέπειες για την Ελλάδα.
Από την άφιξή του κιόλας οι σχέσεις του με τον ελληνικό πληθυσμό ήταν δυσχερείς. Αποφασισμένος να μη δεχτεί επεμβάσεις στο έργο του ούτε από τη σμυρναϊκή δημογεροντία ούτε από τη Μητρόπολη ούτε καν από την Αθήνα, γρήγορα δυσαρέστησε τους πάντες προσηλωμένος στην εντολή του πρωθυπουργού για επίτευξη κλίματος ειρηνικής συνύπαρξης Ελλήνων και Τούρκων, οι οποίοι εξέλαβαν τη στάση του ως μεροληπτική εναντίον τους και υπέρ των Τούρκων.
 Συχνά συγκρούστηκε με τη στρατιωτική διοίκηση για τα όρια των αρμοδιοτήτων της και συγκέντρωσε την οργή των Μικρασιατών.Το καλοκαίρι του 1922 ήταν ίσως ο μόνος που είχε επίγνωση της κατάστασης και της επικρεμάμενης Καταστροφής. Ο ίδιος έστειλε διαβήματα στην Αθήνα για αποστολή πλοίων που θα μετέφεραν τους χριστιανικούς πληθυσμούς.
 Όταν όμως επήλθε η Καταστροφή, κατηγορήθηκε ότι απέκρυψε την πραγματικότητα από τους κατοίκους και δεν τους επέτρεψε έτσι να λάβουν μέτρα για τη μεταφορά και τη σωτηρία τους. Μέρες μόλις πριν από την Καταστροφή έστελνε μάλιστα μήνυμα στους αντιπροσώπους της Αρμοστείας σε άλλες πόλεις να μην ενθαρρύνουν τους ελληνικούς πληθυσμούς να αποχωρήσουν μετά την κατάρρευση του μετώπου.

Γεώργιος Παπανδρέου

Ο ίδιος αναχώρησε από τη Σμύρνη με αγγλικό πλοίο για να εγκατασταθεί τελικά στη Νίκαια της Γαλλίας μέχρι το τέλος της ζωής του, χωρίς να ξαναβρεθεί ποτέ ούτε σε ελληνικό ούτε σε τουρκικό έδαφος.

Όταν ο Στεργιάδης ανακοίνωσε στον νεαρό τότε πολιτικό Γεώργιο Παπανδρέου την επερχόμενη καταστροφή, δέχτηκε την ερώτηση: «Γιατί δεν ειδοποιείτε τον κόσμο να φύγει;» 
Η απάντηση του «Έλληνα αρμοστή Σμύρνης» ήταν η εξής: «Καλύτερα να μείνουν εδώ να τους σφάξει ο Κεμάλ, γιατί αν πάνε στην Αθήνα θα ανατρέψουν τα πάντα»!