Ετελείωσα σην Απήνσκαγια (Κουμπάν) το Ελληνικόν Σχολείον, άμαν μανάχον τα γράμματα έμαθα, την γλώσσαν ’κι έμαθα, γιατί τα ελληνικά έλεγαμ' άτα μανάχον απέσ' σην τάξην, όντας εσκούμνες σον πίνακαν να λέγομε το μάθεμαν και αν εθέλναμε να έλεγαμε κάτ' κρυφά, θα έλεγαμ' άτο ση κυρού έμουν και ση μάνας έμουν τη γλώσσαν.
Τη σχολείονος το κατωθύρ' εδέβαμε, ενεσπάλαμε και τα ελληνικά ντο έξεραμε. Σο διάλειμμαν, σον δρόμον, σο σπίτ' και όπου αλλού εβρίουμνες, μανάχον «ρωμαίϊκα» και ναϊλί τη μάνα σ', παίδα, άν εσασείρευες και έλεγες έναν «ελλενικόν» λέξην, εξόν «φίλε», θα έπαιρναν έσε σο μαϊτάπ.
Σην τελευταίαν τάξην είχαμε έναν αναγνωσματάριον " Ο καλός πατήρ». Εδέβαν ατόσα χρόνια απ' ατότε κι ακόμα, κρούει σο νού μ’ η πρώτη παράγραφος:
«Θεών υπηρεσία υγήσατο η επιμέλεια και σωτηρία των νέων», έλεγεν ο Πλούταρχος δια τον Σωκράτην όστις ολόκληρον τον βίον αυτού και αυτάς τας τελευταίας εν τω δεσμωτηρίω ημέρας είχεν αφιερώσει εις την ηθικήν διάπλασιν της νεολαίας, φρονών ο σοφότατος και ενάρετος ούτος ανήρ, ότι βάσις της ατομικής και της κοινωνικής ευδαιμονίας είναι η καλή των νέων αγωγή».
Σ' άτό απάν', ας λέγω έναν τεμσίλ, αληθινόν.
Σο Χαλβά-ματέν ο ποπάς (εμπροστά καρβοντζής έτον) εδέβαζεν το Βαγγέλεν άμαν ’κι εγροίκανεν ντο έλεγεν. Εναν ημέραν άμον κάτ' εγροίξεν. Εδέκεν απόλυσην η εγγλεσία, εξέβαν εξ’ και ο ποπάς λέει τοί χωρέτς: «Παιδΐα, αβούτο το σημερνόν το Βαγγέλεν ντο γράφτ’ αν έχ’ ασλίν, ναϊλί εμάς».
Αμον τον ποπάν, εγώ πα χωρίς να εγροικώ καλά-καλά ντο λέει ο Πλούταρχον για τον Σωκράτην, έβγαινα απάν’ σο θρανίον όσταν κι έτον ο δέσκαλον σην τάξην και άμον αρχαίος ρήτορας αγόρευα σην «αγοράν», εχτέθα ατό ντο κι εγροίκανα και ευχαριστίουμνε.
Ελληνικά κι έξερεν και η Σχολική Επιτροπή, το Συμβούλιον. Έναν ημέραν, 25 Μαρτίου, θα έσκωναμε την ελληνική σημαίαν. Διαβόλ’ συνερία, πουθέν κι εβρέθεν νιά το κοντάρ' νιά το σκοινίν. Εράεψαν, εράεψαν, η ώρα διαβαίν', πρέπ’ να σκώνομε την σημαίαν και το Συμβούλιον τρέχ’ απάν’ -αφκά και αραεύνε κοντάρ’ και σκοινίν.
Σην Σχολικήν Επιτροπήν είχαμε έφορον κάτιναν Τοπχαράν.
-Σταθέστεν, είπεν, μη στεναχωρεύκουστουν, ατώρα στείλω και φέρ’νε ασ’ σο σπίτ’.
Τη σχολείονος τα παιδία έπαιζαν σην αυλήν.
Ο Τοπχαράς εξέβεν ση σχολείονος την πόρταν απάν’ κ’ εκούξεν τον αδελφό μ’.
— Γεώργιε Χαϊτίδη, ελθέ εδώ.
Εθέλνεν ’ς έναν αοΐκον ημέραν, 25 Μαρτίου, να καλατσεύ’ ελληνικά και ιλιάμ την καθαρεύουσαν!
Αδελφό μ’ εσούμωσεν.
-Γεώργιε, ύπαγε εις τα ιδικά μου και πες την σύζυγόν μου να σου δώσει. εεεέ... να σου δώσει... (εκούϊξεν). Επιάστεν η γλώσσα τ’... Πως θα λέει ελληνικά εκείνο το «γαζούχ» ντο κρεμάνε την σημαίαν; Εμάσεσεν τα λόγια τ', κάτ' εμουρδούλτσεν και από πέσ' άτ' πα λέει ,'ντ' έχασες, ναι Τοπχαρά ντ' έχασες και ταράεσαι με τα ελληνικά!! Πέ άτο ση κυρούς και σή μάνας-ι-σ’ την γλώσσαν!"
Και είπεν άτο
- .. και πες την σύζυγό μου να σου δώσει... έναν ΣΟΥΡΟΥΧ καί δύο ΤΙΤΙΝΙ ΣΚΟΙΝΪΑ ..
Συλλογή Πολ. Χάϊτα
Τη σχολείονος το κατωθύρ' εδέβαμε, ενεσπάλαμε και τα ελληνικά ντο έξεραμε. Σο διάλειμμαν, σον δρόμον, σο σπίτ' και όπου αλλού εβρίουμνες, μανάχον «ρωμαίϊκα» και ναϊλί τη μάνα σ', παίδα, άν εσασείρευες και έλεγες έναν «ελλενικόν» λέξην, εξόν «φίλε», θα έπαιρναν έσε σο μαϊτάπ.
 |
| Σωκράτης |
«Θεών υπηρεσία υγήσατο η επιμέλεια και σωτηρία των νέων», έλεγεν ο Πλούταρχος δια τον Σωκράτην όστις ολόκληρον τον βίον αυτού και αυτάς τας τελευταίας εν τω δεσμωτηρίω ημέρας είχεν αφιερώσει εις την ηθικήν διάπλασιν της νεολαίας, φρονών ο σοφότατος και ενάρετος ούτος ανήρ, ότι βάσις της ατομικής και της κοινωνικής ευδαιμονίας είναι η καλή των νέων αγωγή».
Σ' άτό απάν', ας λέγω έναν τεμσίλ, αληθινόν.
Σο Χαλβά-ματέν ο ποπάς (εμπροστά καρβοντζής έτον) εδέβαζεν το Βαγγέλεν άμαν ’κι εγροίκανεν ντο έλεγεν. Εναν ημέραν άμον κάτ' εγροίξεν. Εδέκεν απόλυσην η εγγλεσία, εξέβαν εξ’ και ο ποπάς λέει τοί χωρέτς: «Παιδΐα, αβούτο το σημερνόν το Βαγγέλεν ντο γράφτ’ αν έχ’ ασλίν, ναϊλί εμάς».
Αμον τον ποπάν, εγώ πα χωρίς να εγροικώ καλά-καλά ντο λέει ο Πλούταρχον για τον Σωκράτην, έβγαινα απάν’ σο θρανίον όσταν κι έτον ο δέσκαλον σην τάξην και άμον αρχαίος ρήτορας αγόρευα σην «αγοράν», εχτέθα ατό ντο κι εγροίκανα και ευχαριστίουμνε.
Ελληνικά κι έξερεν και η Σχολική Επιτροπή, το Συμβούλιον. Έναν ημέραν, 25 Μαρτίου, θα έσκωναμε την ελληνική σημαίαν. Διαβόλ’ συνερία, πουθέν κι εβρέθεν νιά το κοντάρ' νιά το σκοινίν. Εράεψαν, εράεψαν, η ώρα διαβαίν', πρέπ’ να σκώνομε την σημαίαν και το Συμβούλιον τρέχ’ απάν’ -αφκά και αραεύνε κοντάρ’ και σκοινίν.
Σην Σχολικήν Επιτροπήν είχαμε έφορον κάτιναν Τοπχαράν.
-Σταθέστεν, είπεν, μη στεναχωρεύκουστουν, ατώρα στείλω και φέρ’νε ασ’ σο σπίτ’.
Τη σχολείονος τα παιδία έπαιζαν σην αυλήν.
Ο Τοπχαράς εξέβεν ση σχολείονος την πόρταν απάν’ κ’ εκούξεν τον αδελφό μ’.
— Γεώργιε Χαϊτίδη, ελθέ εδώ.
Εθέλνεν ’ς έναν αοΐκον ημέραν, 25 Μαρτίου, να καλατσεύ’ ελληνικά και ιλιάμ την καθαρεύουσαν!
Αδελφό μ’ εσούμωσεν.
-Γεώργιε, ύπαγε εις τα ιδικά μου και πες την σύζυγόν μου να σου δώσει. εεεέ... να σου δώσει... (εκούϊξεν). Επιάστεν η γλώσσα τ’... Πως θα λέει ελληνικά εκείνο το «γαζούχ» ντο κρεμάνε την σημαίαν; Εμάσεσεν τα λόγια τ', κάτ' εμουρδούλτσεν και από πέσ' άτ' πα λέει ,'ντ' έχασες, ναι Τοπχαρά ντ' έχασες και ταράεσαι με τα ελληνικά!! Πέ άτο ση κυρούς και σή μάνας-ι-σ’ την γλώσσαν!"
Και είπεν άτο
- .. και πες την σύζυγό μου να σου δώσει... έναν ΣΟΥΡΟΥΧ καί δύο ΤΙΤΙΝΙ ΣΚΟΙΝΪΑ ..
Συλλογή Πολ. Χάϊτα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου