Τετάρτη 26 Νοεμβρίου 2014

Έθιμα του γάμου:Το ντύσιμο του γαμπρού

Ο γαμπρός μετά από το ξύρισμα του ντυνόταν μόνος του ή με τη βοήθεια του κουμπάρου.
Το ντύσιμο με τα «νεγαμικά» ή «νεγαμ'κά», δηλαδή με τα γαμπριάτικα, στα Σούρμενα, γινόταν στη μέση ενός δωματίου, ενώ δύο σειρές τραγουδιστών που έστεκαν η μία απέναντι στην άλλη τραγουδούσαν με τη συνοδεία μουσικών οργάνων ορισμένα τραγούδια που ταίριαζαν στην περίπτωση. Τα τραγούδια δε που έλεγε η μία σειρά τα επαναλάμβανε η άλλη, ώσπου να εξαντληθούν οι στίχοι τους.
Τη ζώνη του γαμπρού, τη λεγόμενη «τραπολόζ» του την έζωνε ο πατέρας του, αφού προηγουμένως την περιέφερε μαζεμένη τρεις φορές γύρω από το γαμπρό. Αν δε απουσίαζε ο πατέρας του, του την έζωνε ο πρώτος από τους συγγενείς του ή ο κουμπάρος, όπως λ.χ. γινόταν στα Κοτύωρα.
Τα «νεγαμικά» (γαμπριάτικα), εκτός από το φέσι, το οποίο του το δώριζε ο κουμπάρος, τα έστελνε, ως δώρα η πεθερά του, αφού προηγούμενα, πριν από μια μέρα, τα πήγαινε στην εκκλησία να τα ευλογήσει ο παπάς. Ήταν δε αυτά ένα πουκάμισο «κεναρλήν» (λινομέταξο), ένα άλλο εξωτερικό και κάλτσες.
Στην Τσίτε και σε άλλα χωριά του Μεσοχαλδίου, σε αρχαιότερους χρόνους, ο γαμπρός, από την αρχή του γάμου μέχρι το τέλος έφερνε ξίφος κρεμασμένο από ένα λουρί πολυτελές. Ενώ στην Αργυρούπολη και σε άλλα μέρη, μέχρι τα τελευταία χρόνια, το ξίφος το έφερε ο «χουτζή μπασής» στη γαμήλια πομπή και κατά τη διάρκεια του ξυρίσματος του γαμπρού, οπότε «οι καλετέρ'» τραγουδούσαν διάφορα τραγούδια που ταίριαζαν στην περίπτωση.
Το ντύσιμο του γαμπρού στην Αργυρούπολη και στη γύρω περιοχή γινόταν μετά από την ευλογία του παπά των «νεγαμικών» μπροστά στο εικονοστάσι.
 Η μητέρα του, του φορούσε στο κεφάλι το φέσι, που ήταν δώρο της του ευχόταν «καλορίζικος» και τον φιλούσε δεχόμενη τον ασπασμό της δεξιάς της από εκείνον. Μετά απ' αυτό ακολουθούσαν τα χαρίσματα (δώρα) του γαμπρού από τους άλλους.
Πριν από έναν αιώνα, στη Χαλδία, κάθε Κοινότητα διέθετε κοινή στολή για κάθε μελλόνυμφο, η οποία κατασκευαζό­ταν πάντα με έξοδα του άρχοντα της περιφέρειας, του λεγόμενου «ουστάμπαση» (αρχιμεταλλουργού).
Τη στολή εκείνη, αφού τη χρησιμοποιούσε ο μελλό­νυμφος στο γάμο του, την επέστρεφε πάλι στην Κοινότητα.
Πενήντα χρόνια πριν απ' την ανταλλαγή «ο νέγαμον» (γαμπρός) φορούσε ένα μακρύ πανωφόρι που το ονόμα­ζαν «ντελμέν». Κρεμούσε ένα σπαθί «καράουλακ» στη μέση του. Περίδενε το κεφάλι με μεταξωτή ζώνη και στα πλάγια της έδενε ένα μικρό μαντήλι, τη λεγόμενη «τσινέαν», ενώ κρατούσε με το χέρι κοντά στο στόμα άλλο μαντίλι ώστε αν τύχαινε να γελάσει να μη φανεί.
Λένε ακόμα ότι έφερνε και κουδούνια κρεμασμένα, που τα χτυπούσε ρυθμικά πριν από τη στέψη ρωτώντας τη μελλόνυμφη:
«Για τίναν έπλασε σε ο Θεός;»
(Για ποιόν σε έπλασε ο Θεός:)
«Γιάτ' εσέν τον κωδωνάτεν» (Για σένα τον κουδουνάτο, ήταν η απάντηση της. Φορούσε επίσης στο λαιμό του κι ένα άλλο άσπρο μαντίλι.
Αφού ντυνόταν τα γαμπριάτικα ο γαμπρός και γινόταν σ' αυτόν τα «χάρϊα»(δώρα), πήγαινε στη μεγάλη αίθουσα των προσκαλεσμένων, τους χαιρετούσε όλους και μετά έστεκε όρθιος σε μια γωνιά, έχοντας στο πλάι του ένα παιδί πού κρατούσε μια λαμπάδα αναμμένη.
"Όταν δε πλησίαζε ή ώρα για να ξεκινήσει «ο γαμοστόλος», δηλαδή η γαμήλια πομπή, για να πάει να παραλάβει τη νύφη και να την οδηγήσει στην εκκλησία για τη στέψη, στο σπίτι τού γαμπρού έδεναν «τα σινία», επάνω στα όποια τοποθετούσαν κάποιο ζυμαρικό, λ.χ. μπακλαβά ή μπουρμά, τα νυφικά ρούχα, αγορασμένα από το γαμπρό, την πολυτελή ζώνη της, την οποία ονόμαζαν «λαχόρ' ή τραπολόζ'», «το καμαρωτέρ'», δηλαδή την καλύπτρα της, την οποία στο Καράπερτσιν την ονόμαζαν «τσαρκούλ», στη δε Σινώπη και στα Κοτύωρα «τουβάκι» και τ' άλλα δώρα. Όλα δε αυτά τα έπαιρναν μαζί τους ξεκινώντας για το «νυφέπαρμαν».

Μερικές όμως φορές όλα τα παραπάνω τα στέλνανε πιο μπροστά, δηλαδή την παραμονή του γάμου (Σάββατο).

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

 
Copyright © 2015 Santeos
| Design By Herdiansyah Hamzah