ΣΕΡΡΑ ή ΠΥΡΡΙΧΙΟΣ

Ο κύριος χορός των ανταρτών του Πόντου ήταν ο χορός σέρρα ή πυρρίχιος. Ο Λυσίας, μεταξύ των άλλων ρητορικών λόγων του, στο κεφάλαιο περί Απολογίας, ενός Αθηναίου το έτος 409-402 π.Χ. ενώπιον δικαστηρίου επί άρχοντος Θεοπόμπου και χορηγός στη γιορτή των Θαργηλίων (γιορτή του Απόλλωνα που γιορτάζονταν στην Αθήνα το μήνα Μάιο δαπάνησε 2.000 δραχμές και ανακηρύχθηκε ως νικητής στον ανδρικό χορό “Πυρρίχιον”.

Την εποχή του άρχοντα Γλαυκίππου κατά τη γιορτή των Παναθηναίων που γιορτάζονταν κάθε έτος τον μήνα εκατομβαιώνα (15 Ιουλίου -15 Αυγούστου) δα­πάνησε 800 δραχμές για τον πυρρίχιο χορό.

Και συνεχίζει ο Λυσίας λέγοντας ότι κατά τη γιορτή των μικρών Παναθηναίων, δαπάνησε για την ετοιμασία “αγενειών νεανιών” για τον πυρρίχιο χορό 700 δραχμές. (Πυρρίχη ήταν ένα είδος πολεμικού χορού, πιστεύ­ονταν ότι πήρε αυτή την ονομασία από τον πυρρίχιο στρατηγό από την Ήπειρο, που πρώτος τον χόρεψε κατά το θάνατο του Πατρόκλου στην Τροία κατόπιν εγκρίσεως του Αχιλλέα, γύρω από τη φωτιά όπου καίγονταν η σωρός του Πάτροκλου.

 Τον πυρρίχιο χορό τον μνημονεύουν ο Όμηρος, ο Πλάτωνας, ο Λυσίας, ο Ξενοφώντας, ο Λουκιανός και ο δικός μας Παπαμιχαλόπουλος.

Τον χόρεψαν οι Κουρήτες της Κρήτης, οι Κορύβαντες της Μικράς Ασίας, οι Αθηναίοι στα Παναθήναια, οι Σπαρτιάτες στα Διοσκούρια και οι θρυλικοί μας Ακρίτες στον Πό­ντο.

Τον χόρεψαν όλοι οι αρχαίοι Έλληνες και οι αλύγιστοι Τραντέλλενοι στον Πόντο και τώρα τον χορεύουν οι Έλληνες Πόντιοι σε όλες τις χώρες του κόσμου και ιδιαίτερα σε όλες τις πόλεις και τα χωριά της Ελλάδος.

Ο χορός αυτός είναι χορός κατεξοχήν πολεμικός. Ο πυρρίχιος, ετοίμαζε στην αρχαία Ελλάδα πολεμιστές και ήταν ψυχαγωγία και γυμναστική μαζί των ανίκητων πολεμι­στών.
 Είναι ένας από τους καλύτερους χορούς ολόκληρου του κόσμου.


Για περισσότερα βλ. Αθανασιάδης Δ.Α.: “Ο Πυρρίχιος χορός”, Έδεσσα 1975. Αριστοφάνης: Βάτραχοι 153.
 Ευσταθιάδης Σ.: “Οι ποντιακοί χοροί”. “Ποντιακή Εστία” 3:206, 1977.
 Λουκιανός: “Περί Ορχήσεως” 8, 79.
 Λυσίας: ΧΧϋ Απολογία δωροκίας α-παράσημος.
 Ξενοφών: “Κύρου Ανάβασις”, Στ: A 5-7, 11-13.
 Πάπυρος, Αθήναι 1938.
 Παπαδόπουλος Γ. Μ.: “Χορός Σέρα”.
 Αρχείον Πόντου 26: 308,1964.
 Παπαμιχαλόπουλος Κ.: “Περιήγησις εις τον Πόντον”. Αθήνα 1903,24-226. Πλάτων: “Νόμοι”, Ζ: 804 Δ -805 A 815 A - 816
 Β. Στράτου Δ: “Οι Λαϊκοί Χοροί”, Αθήναι, 1966,24-26. Στράτου Δ.:"Μια παράδοση-Μια περιπέτεια".Δεύτερη έκδοση, Αθήναι 1973,38