Η ΣΦΑΓΗ ΤΩΝ ΕΠΤΑ ΝΗΠΙΩΝ ΤΗΣ ΣΑΝΤΑΣ

Ολγα Καρολίδου το γένος Σωτηροπούλου.
 Επέζησε από την σφαγή των νηπίων της σπηλιάς Μάγαρα της Σαντάς του Πόντου το 1922. Εζησε και πέθανε στη Νέα Σάντα Κιλκίς

ΕΝΑ ΓΕΓΟΝΟΣ ,ΤΟ ΠΙΟ ΤΡΑΓΙΚΟ, ΤΟ ΠΙΟ ΣΠΑΡΑΚΤΙΚΟ ΠΟΥ ΑΦΗΝΕΙ ΠΟΛΛΑ ...ΜΑ ΠΑΡΑ ΠΟΛΛΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΑ ΕΙΝΑΙ Η ΣΦΑΓΗ ΤΩΝ ΕΠΤΑ ΝΗΠΙΩΝ ΤΗΣ ΣΑΝΤΑΣ...

ΜΟΥ ΚΑΝΕΙ ΕΝΤΥΠΩΣΗ ΠΩΣ ΟΙ ΚΑΘ' ΟΛΑ ΑΞΙΟΙ ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ ΜΑΣ, ΔΕΝ ΕΡΕΥΝΗΣΑΝ ΚΑΙ ΔΕΝ ΑΣΧΟΛΗΘΗΚΑΝ Μ' ΕΝΑ ΤΕΤΟΙΟ ΓΕΓΟΝΟΣ, ΤΟ ΤΡΑΓΙΚΩΤΕΡΟ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΣΑΝΤΑΣ. 

ΣΠΑΤΑΛΗΣΑΝ ΤΟΣΟ ΧΡΟΝΟ ΓΙΑ ΝΑ ΕΡΕΥΝΗΣΟΥΝ ΠΟΣΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ ΚΑΙ ΠΟΣΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΚΟΤΩΘΗΚΑΝ ΣΤΗΝ ΑΛΦΑ 'Η ΣΤΗ ΒΗΤΑ ΜΑΧΗ ΚΑΙ ΔΕΝ ΑΞΙΖΕ ΝΑ ΑΣΧΟΛΗΘΟΥΝ ΜΕ ΤΟ ΓΕΓΟΝΟΣ ΑΥΤΟ;;
ΤΙ ΣΥΝΕΒΗ;;
ΤΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΣΥΝΕΒΗ;;
 ΓΙΑΤΙ ΤΟΣΗ ΑΠΟΣΙΩΠΗΣΗ;; 



Ο Κων/νος Κουρτίδης περιγράφει το γεγονός στο ημερολόγιο του:
Πολλά παιδιά τότες, επειδή οι γυναίκες των δεν μπορούσαν να σταματήσουν τας φωνάς των παιδιών τους και δεν ήθελαν να χωρισθούν εξ ημών τα  σκότωσαν και τα άφησαν επί τόπου. Ομοίως και μια μητέρα έπνιξε το παιδί της και το πέταξε στους θάμνους , μη δυνάμενη να το κουβαλήσει μαζί της.


Ο Μιλτιάδης Νυμφόπουλος βασιζόμενος σε αφηγήσεις ανταρτών περιγράφει το γεγονός:
Κατά το βράδυ της απαίσιας αυτής ημέρας ειδοποίησαν οι αντάρτες τα γυναικόπαιδα να φύγουν και να κρυφθούν στο δάσος Πογιαχανέ, γιατί εκεί θα μπορούσαν να τα προστατέψουν καλύτερα. 
Και πράγματι τα περισσότερα γυναικόπαιδα χώθηκαν στο δάσος, οι δε Τούρκοι τότε πήραν την κατεύθυνση προς την μεγάλη σπηλιά (Μάγαρα). Στη σπηλιά αυτή κατέσχε ο τούρκικος στρατός όλα τα καζάνια και όλα τα είδη της παρασκευής του συσσιτίου και τα μετέφερε στο Ουζούν σιρτι. 
Στο μεταξύ οι αξιωματικοί τοποθετούσαν φρουρούς σε κάθε μονοπάτι και με την βοήθεια των Τούρκων τσετέδων απέκλεισαν την τοποθεσία όπου δόθηκε η μάχη, είχαν δε σκοπό να επανέλθουν την επαύριο και να επιδιώξουν την αιχμαλωσία και την εξόντωση των γυναικόπαιδων, που τυχόν θα παρέμεναν στο πεδίο της χθεσινής μάχης, μα ευτυχώς τα γυναικόπαιδα εκείνη τη νύχτα έκαμαν φτερά.
 Εκείνο το βράδυ λιγοψύχησαν δύο άντρες και 5—10 δειλές γυναίκες πού είχανε μωρά βυζανιάρικα. Αυτοί από την υποψία τους μήπως τα μωρά με τα κλάματα  προδώσουν την παρουσία τους, σκότωσαν κάνα δυο και τα άλλα παράδωσαν σε δύο αντάρτες, τον Ι.Κ. και τον Γ.Κ. και τους παρακάλεσαν να τα εκτελέσουν.
Οι αντάρτες αυτοί χωρίς να το πολυσκεφτούν και χωρίς να ρωτήσουν τον αρχηγό Ευκλείδη εκτέλεσαν τα παιδιά. Έτσι συντελέστηκε το φοβερό δράμα της σφαγής των 8 βρεφών των οποίων τα πτώματα έμειναν εκτεθειμένα στο πεδίο της μάχης.
 Αυτή την τελείως αδικαιολόγητη θυσία, που δεν διαφέρει καθόλου από την θυσία του Ζαλόγγου, ήταν πεπρωμένο να την υποστεί και η πονεμένη μάνα μας, η Σάντα! Την υποψία αυτή των γυναικών μας την λέγει πολύ παραστατικά ο ποιητής Δ. Ηλιόπουλος με το εξής δίστιχο: 
Γιατί ύποψιόστανε νά μη ίνταν αιτία 
και χάται όλεν το μιλλέτ εφτά οχτώ παιδία.
 Την λιποψυχία αυτή των γυναικών στην επικίνδυνη εκείνη στιγμή κάθε άλλος ιστοριογράφος θα την χαρακτήριζε ως παραφροσύνη, εγώ όμως επιεικώς φερόμενος θα την χαρακτηρίσω ως παραλήρημα.