Τραγούδια της εξορίας (Σαντάς του Πόντου)

"Σταυρίτες μήνας έτονε, έναν Σάββαν  ημέραν 
τη Σαντάν Τούρκ’ επάτεσαν, τ'οσπίτα ’μουν επαίραν" 

(Σεπτέμβρης μήνας ήτανε και Σάββατο ημέρα 
τη Σάντα Τούρκοι πάτησαν, τα σπίτια μας τα πήραν).

"Γυναίκ’ς, μωρά και χάταλα καν’νάν εκεί ’κ εφέκαν
 ντο είχαμ’ όλα έρπαξαν, φωτίαν τ’ άλλα εδέκαν".

(Γυναίκες και μικρά παιδιά, δεν άφησαν κανένα
 το βιός μας όλο τ’ άρπαξαν, τα σπίτια μας τα κάψαν).

"Θε' μ’ δό' μας δύναμην, δό ’μας παρηγορίαν,
 όλ’ έμουν θ’ άποθάνομε ’ς σό τσόλ’ την εξορίαν".

(Θεέ μου δώσε δύναμη, δώσε παρηγοριά
 όλοι μας θα πεθάνουμε στην έρμη εξορία).

"Ανάθεμά το Ερζερούμ, τα χόνα και τα κρύα
 την πείναν ντό ’κι σύρκεται και πλεθύν’ν τα ταφία". 

(Ανάθεμα το Ερζερούμ τα χιόνια και τα κρύα
 την πείνα την ανυπόφορη που μνήματα γεμίζει).

"Χουνούζ να χάται τ’ όνεμα σ’, λιθάρ’ απάν’ τσ’ να κείται,
 τη Σαντάς τα γυναικόπαιδα ντο έφαγες καλείται".

(Χουνούζ, να χαθεί τ’ όνομά σου, πέτρες να σε σκεπάσουν
 γυναικόπαιδα απ’ τη Σαντά, όσα έφαγες σε φθάνουν). »

"Ρίζα μ’ η ψή’ μ’ βρουλίεται, ’ς ομμάτα μη τερείς με,
 σύρον την πείνα σ’ μαναχόν, άλλο μη τυραννίες με".

 (Μωρό μου, μου καις την ψυχή, σαν με κοιτάς στα μάτια
 υπόμενε την πείνα σου και μη με τυραννάς).

"Τα δάκρα μ’ ’κι ποτίγουνταν, την πείνα σ’ να χορτάζω,
 ενέσπαλε μας και ο Θεόν - λέγ’ άτο και τρομάζω "

(Τα δάκρυα μου δεν πίνονται την πείνα σου να χορτάσω,
 μας ξέχασε και ο Θεός - το λέγω και τρομάζω).

Από τη συλλογή του Ιωάννη Χ. Εφραιμίδη (Σανταίου)

Δημοσιεύτηκαν στην "ΠΟΝΤΙΑΚΗ ΕΣΤΙΑ" (Τεύχος 22/ 1978)