Μετά το ξέσπασμα της ρωσικής επανάστασης, η οποία έκαμε αμφίβολη τη διατήρηση του μετώπου του Καυκάσου, γεννήθηκε η ιδέα της ανεξάρτητης Δημοκρατίας του Πόντου. Ο πρώτος που έριξε την ιδέα της ανεξάρτητης Δημοκρατίας του Πόντου ήταν ένας Πόντιος μεγαλέμπορος του εξωτερικού, ο Κ.Γ. Κωνσταντινίδης γιος του Δημάρχου Κερασούντας, ο οποίος ονομάζονταν Καπτάν-Γιώργης.
Ο Κωνσταντινίδης εγκαταστημένος από πολλά χρόνια στη Μασσαλία παρακολουθούσε με ανησυχία τα γεγονότα της πατρίδας του. Είχε τη γνώμη πως με την επικείμενη αποχώρηση των Ρώσων μόνο με την ίδρυση ενός ανεξάρτητου κράτους θα μπορούσε να σωθεί ο Ελληνισμός του Πόντου από τους κινδύνους της οριστικής σκλαβιάς.Γι'αυτό στάλθηκε να ξεσηκώσει όλους τους Ποντίους του εξωτερικού.
Έκαμε έκκληση στις δυνάμεις της Αντάντ και τύπωσε χιλιάδες ταχυδρομικά δελτάρια με το χάρτη του Πόντου. Ο χάρτης αυτός, σύμφωνα με τη μυστική οργάνωση για την Ποντιακή αυτονομία, των Άγγλων αξιωματικών και το σχέδιο του Άγγλου αρμοστή Κάπταιν Σόλδερ, περιελάμβανε την έκταση της ανεξάρτητης ποντιακής επαρχίας από την Ποντοηράκλεια μέχρι την Τραπεζούντα παραλιακά και από την Κασταμονή μέχρι τη Σεβάστεια μεσογειακά.
Η ίδια οργάνωση μάλιστα κατάρτισε μια επιτροπή από προύχοντες της Σαμψούντας και της γειτονικής Πάφρας και έβαλε για πρόεδρο το Δεσπότη Γερμανό. Πλούσιοι αστοί Πόντιοι από τη Σαμψούντα και την Πάφρα και πολλοί Καραμανλήδες πρόσφεραν μεγάλα χρηματικά ποσά στο Δεσπότη για την ενίσχυση του αγώνα.
Στον παραπάνω χάρτη του ο Κωνσταντινίδης έγραφε σε αγγλική γλώσσα: «Πολίτες του Πόντου ξεσηκωθείτε, θυμίστε στα φιλελεύθερα έθνη τα ύψιστα δικαιώματά σας στη ζωή και στην ανεξαρτησία». Η ιδέα αυτή βρήκε απήχηση στις καρδιές των Ποντίων. Ο Κωνσταντινίδης για το θέμα αυτό συναντήθηκε με το Βενιζέλο στη Νίκαια. Ο Βενιζέλος υιοθέτησε το θέμα αυτό. Στις 22-1-1918 ο Κωνσταντινίδης κάλεσε στη Μασσαλία Πανποντιακό Συνέδριο, όπου καταστρώθηκε το γενικό πρόγραμμα δράσης.
Στάλθηκε τηλεγράφημα στον Επίτροπο εξωτερικών των Σοβιέτ και ζητούσε την υποστήριξη της Ρωσίας για ίδρυση κράτους. Συγκροτήθηκε πενταμελής επιτροπή στην οποία πρωτοστατούσε ο Κωνσταντινίδης. Ο Βενιζέλος έτεινε σε μια λύση συνεργασίας του Αρμενικού και Ελληνικού στοιχείου.
Τον Απρίλιο του 1919 η εκπροσώπηση των ποντιακών διεκδικήσεων ανατέθηκε στο Μητροπολίτη Χρύσανθο. Τελικά προκρίθηκε η λύση Ποντοαρμενικής Ομοσπονδίας και τον Ιανουάριο του 1920 υπογράφεται σχετική συμφωνία από το Μητροπολίτη Χρύσανθο και τον πρόεδρο της Αρμενικής Δημοκρατίας Χατισιάν. Συμφωνήθηκε ακόμη συνεργασία Ελλάδος και Αρμενίας για την προστασία του Πόντου από τα τουρκικά στρατεύματα.
Την αμοιβαία εμπιστοσύνη Ρωμιών και Αρμενίων για την επιτυχία της ανεξαρτησίας των δύο φυλών διαφωτίζει αρκετά και η παρακάτω ομολογία του Αρμένη Συνταγματάρχη Μιριμιάν: «Από τη διάσκεψη των Παρισίων δεν περιμένω θετικά αποτελέσματα, μόνο λόγια, μόνο σχέδια. Εδώ όλους μας ενθουσιάζει η ειλικρινής και φιλική υποστήριξη των εθνικών μας αιτημάτων στη διάσκεψη από το Βενιζέλο τον ξακουστό πολιτικό σας.
Με τον αντιπρόσωπό μας είναι πολύ φίλος, συνεργάζεται στενά στο ζήτημα της εθνικής αποκατάστασης του Πόντου και της Αρμενίας... Σε τέτοιες ιστορικές στιγμές δύο ομόθρησκοι και από αιώνες φίλοι λαοί πρέπει να αλληλοβοηθιούνται.
Η νεογέννητη Αρμενική Δημοκρατία ακόμη λιπόθυμη από την καταστροφή του 1918 με την επίθεση των Τούρκων στον Καύκασο, από το σαρανταήμερο πόλεμο, Αρμενο-Γεωργιανό του περασμένου χειμώνα, και από τη φοβερή περυσινή πείνα 1918-1919 βρέθηκε πάλι μπλεγμένη στην τρομάρα της παμουσουλμανικής εξέγερσης.
Οι μουσουλμανικές περιφέρειες της Αρμενίας, Ολτού, Τσιλτάρ, Ζαρουσάτκαι μπάσκιοϊ ξεσηκώθηκαν με ένα γνέψιμο του Ερζερούμ και δε δέχτηκαν υποταγή ούτε ως συνδιαλλαγή με την κυβέρνηση του Εριβάν».
Έχουμε περιπτώσεις που πολέμησαν και συνεργάστηκαν Έλληνες και Αρμένιδες στο Βυζάντιο, όπως υπενθύμισε ο συνταγματάρχης Οσεπιάν και συνέχισε, η μοίρα των λαών συμβαδίζει... Πολεμάμε και τώρα (1919), όπως και τότε για τη λευτεριά και την ανεξαρτησία της Αρμενίας και του Πόντου.
Η άρνηση των Άγγλων να επιτρέψουν την εφαρμογή του στρατιωτικού μέρους της συμφωνίας και τη συγκρότηση εθνικών ποντιακών ταγμάτων, συνετέλεσε στην ήττα των Αρμενίων στο Ερζερούμ, στη συνθηκολόγηση με τον Κεμάλ (Δεκέμβριο 1920) και στην εγκατάλειψη του Ποντιακού πληθυσμού στο έλεος των τουρκικών στρατευμάτων.
Έκαμε έκκληση στις δυνάμεις της Αντάντ και τύπωσε χιλιάδες ταχυδρομικά δελτάρια με το χάρτη του Πόντου. Ο χάρτης αυτός, σύμφωνα με τη μυστική οργάνωση για την Ποντιακή αυτονομία, των Άγγλων αξιωματικών και το σχέδιο του Άγγλου αρμοστή Κάπταιν Σόλδερ, περιελάμβανε την έκταση της ανεξάρτητης ποντιακής επαρχίας από την Ποντοηράκλεια μέχρι την Τραπεζούντα παραλιακά και από την Κασταμονή μέχρι τη Σεβάστεια μεσογειακά.
Η ίδια οργάνωση μάλιστα κατάρτισε μια επιτροπή από προύχοντες της Σαμψούντας και της γειτονικής Πάφρας και έβαλε για πρόεδρο το Δεσπότη Γερμανό. Πλούσιοι αστοί Πόντιοι από τη Σαμψούντα και την Πάφρα και πολλοί Καραμανλήδες πρόσφεραν μεγάλα χρηματικά ποσά στο Δεσπότη για την ενίσχυση του αγώνα.
Στον παραπάνω χάρτη του ο Κωνσταντινίδης έγραφε σε αγγλική γλώσσα: «Πολίτες του Πόντου ξεσηκωθείτε, θυμίστε στα φιλελεύθερα έθνη τα ύψιστα δικαιώματά σας στη ζωή και στην ανεξαρτησία». Η ιδέα αυτή βρήκε απήχηση στις καρδιές των Ποντίων. Ο Κωνσταντινίδης για το θέμα αυτό συναντήθηκε με το Βενιζέλο στη Νίκαια. Ο Βενιζέλος υιοθέτησε το θέμα αυτό. Στις 22-1-1918 ο Κωνσταντινίδης κάλεσε στη Μασσαλία Πανποντιακό Συνέδριο, όπου καταστρώθηκε το γενικό πρόγραμμα δράσης.
Στάλθηκε τηλεγράφημα στον Επίτροπο εξωτερικών των Σοβιέτ και ζητούσε την υποστήριξη της Ρωσίας για ίδρυση κράτους. Συγκροτήθηκε πενταμελής επιτροπή στην οποία πρωτοστατούσε ο Κωνσταντινίδης. Ο Βενιζέλος έτεινε σε μια λύση συνεργασίας του Αρμενικού και Ελληνικού στοιχείου.
Την αμοιβαία εμπιστοσύνη Ρωμιών και Αρμενίων για την επιτυχία της ανεξαρτησίας των δύο φυλών διαφωτίζει αρκετά και η παρακάτω ομολογία του Αρμένη Συνταγματάρχη Μιριμιάν: «Από τη διάσκεψη των Παρισίων δεν περιμένω θετικά αποτελέσματα, μόνο λόγια, μόνο σχέδια. Εδώ όλους μας ενθουσιάζει η ειλικρινής και φιλική υποστήριξη των εθνικών μας αιτημάτων στη διάσκεψη από το Βενιζέλο τον ξακουστό πολιτικό σας.
Με τον αντιπρόσωπό μας είναι πολύ φίλος, συνεργάζεται στενά στο ζήτημα της εθνικής αποκατάστασης του Πόντου και της Αρμενίας... Σε τέτοιες ιστορικές στιγμές δύο ομόθρησκοι και από αιώνες φίλοι λαοί πρέπει να αλληλοβοηθιούνται.
Η νεογέννητη Αρμενική Δημοκρατία ακόμη λιπόθυμη από την καταστροφή του 1918 με την επίθεση των Τούρκων στον Καύκασο, από το σαρανταήμερο πόλεμο, Αρμενο-Γεωργιανό του περασμένου χειμώνα, και από τη φοβερή περυσινή πείνα 1918-1919 βρέθηκε πάλι μπλεγμένη στην τρομάρα της παμουσουλμανικής εξέγερσης.
Οι μουσουλμανικές περιφέρειες της Αρμενίας, Ολτού, Τσιλτάρ, Ζαρουσάτκαι μπάσκιοϊ ξεσηκώθηκαν με ένα γνέψιμο του Ερζερούμ και δε δέχτηκαν υποταγή ούτε ως συνδιαλλαγή με την κυβέρνηση του Εριβάν».
Έχουμε περιπτώσεις που πολέμησαν και συνεργάστηκαν Έλληνες και Αρμένιδες στο Βυζάντιο, όπως υπενθύμισε ο συνταγματάρχης Οσεπιάν και συνέχισε, η μοίρα των λαών συμβαδίζει... Πολεμάμε και τώρα (1919), όπως και τότε για τη λευτεριά και την ανεξαρτησία της Αρμενίας και του Πόντου.
Η άρνηση των Άγγλων να επιτρέψουν την εφαρμογή του στρατιωτικού μέρους της συμφωνίας και τη συγκρότηση εθνικών ποντιακών ταγμάτων, συνετέλεσε στην ήττα των Αρμενίων στο Ερζερούμ, στη συνθηκολόγηση με τον Κεμάλ (Δεκέμβριο 1920) και στην εγκατάλειψη του Ποντιακού πληθυσμού στο έλεος των τουρκικών στρατευμάτων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου