Ο κουκαράς

Ο κουκαράς ήταν αποκριάτικο έθιμο, για να φοβερίζουν οι μάνες τα παιδιά κάθε φορά που θα ζητούσαν να χαλάσουν τη σαρακοστή, ζητώντας επίμονα να φάνε ωβόν, τυρίν, γάλα, γιουγούρτι και βούτορον, και για να ξέρουν οι αγράμ­ματες γυναίκες των χωριών που βρίσκονταν στα παρχάρια πότε θα ερχόταν το Πάσχα. Η διάρκεια του κουκαρά ήταν επτά εβδομάδες, όσες και οι εβδομάδες της Μεγάλης Σαρακοστής.

Μόλις έτρωγαν το βράδυ της Μεγάλης Αποκριάς, και πήγαιναν τα παιδιά να κοιμηθούν, η μάνα έπαιρνε ένα μεγάλο κρεμμύδι ή έναν τρανόν καρτόφ’ (με­γάλη πατάτα) κι έκανε τον κουκαρά, μπήγοντας γύρω του επτά φτερά κότας, όσες ήταν και οι εβδομάδες της Μεγάλης Σαρακοστής.

Γυναικες σε αστικη περιοχη του Ποντου με παραδοσιακες φορεσιες

Ύστερα, τον κρεμούσε μ’ ένα σχοινί σ’ ένα μαδέρι του ταβανιού, στο δωμάτιο που έμεναν, κι εκεί αιωρούνταν από τον αέρα ή από το χέρι της μάνας κάθε φορά που τα παιδιά ζητούσαν επίμονα να χαλάσουν τη Σαρακοστή.

Το φτερωτό τούτο σκιάχτρο, που έπαιρνε φανταστικές διαστάσεις στα μάτια των παιδιών, τα έκανε να υποχωρούν και να σταματούν τις γκρίνιες και τα κλάματα, γιατί η μάνα κου­νώντας με το χέρι της τον κουκαρά έλεγε με αυστηρό και πειστικό τρόπο:

«Μη!... Θα τρώει σε ο κουκαράς! Θα τρώει σε ο πότσαλον!»

Και τα παιδιά, μπροστά στον κίνδυνο να τα φάει ο κουκαράς, σταματού­σαν το κλάμα, για να το επαναλάβουν άλλη μέρα, που ο οργανισμός τους θα ζητούσε αρτυμένο για να συντηρηθεί.Για να ξέρουν οι αγράμματες γυναίκες των ορεινών χωριών πότε θα ερχόταν το Πάσχα, κάθε Κυριακή έβγαζαν και από ένα φτερό από τον κουκαράν και όταν έφταναν στο τελευταίο φτερό, κα­ταλάβαιναν πως άρχισε η Μεγάλη Βδομάδα, κι άρχιζαν κι αυτές να ετοιμά­ζονται για το Πάσχα.