Ο Κατρή πασας

Ο βαλής Τραπεζούντος, ο πολύς Κατρή πασάς, ο οποίος έδρασε στά τέλη του ΙΘ’. αιώνα, δήλωσε κάποτε σε μια παρέα φανατικών Τούρκων τα παρακάτω: 
«Εννοώ και θέλω όλοι οι κάτοικοι του βιλαετιού μου, χριστιανοί και Τούρκοι, να βάλουν τις λίρες τους ανοιχτά επάνω άπ' το κεφάλι τους και να ταξιδέψουν όπου θέλουν. Οσοι τολμήσουν νά διαταράξουν την τάξη θα λογαριαστούν μαζί μου». 
Κι αλήθεια τιμωρήθηκαν σκληρά όσοι στενοκέφαλοι κι αδιόρθωτοι Τούρκοι εννοούσαν να ζήσουν σε βάρος των χριστιανών με ληστείες και αρπαγές.
 Για τους τέτοιους Τούρκους  ο Κατρή πασάς είχε την γνώμη άτι αυτοί εκθέτουν την Τουρκία και την παρουσιάζουν στα μάτια των ξένων σαν χώρα άγριων, απολίτιστων και αναξίων να αυτοκυβερνηθούν.
 Για τον Κατρή πασάν λέγανε πως ήθελε να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ χριστιανών και Τούρκων, και τους καλούσε σε γενικές συγκεντρώσεις για να χορέψουν και να γλεντήσουν μαζί. 

Μία τέτοια συγκέντρωση οπλοφόρων Ελλήνων και Τούρκων έγινε προ του 1900 στο Διοικητήριο της Τραπεζούντος. Εκεί ύστερα από το γλέντι  χορέψανε την Σέρρα  όλοι μαζί με οργανοπαίκτες (νταουλτσή και ζουρνατσή) δυο Ρωμηούς απ' τά χωριά Αγρίδ, και μία

φωτογραφική πλάκα αποθανάτισε το χορό και τη συγκέντρωση. 

Στη συγκέντρωση παρευρέθηκαν πολλοί προύχοντες Έλληνες της; Τραπεζούντας, και η φωτογραφία κυκλοφόρησε σε καρτ ποστάλ στον Πόντο.
 Κι όμως τον φιλοπρόοδο και φιλοδίκαιο αυτόν βαλή βρέθηκαν Τούρκοι να τον πουν γκιαούρη. Δεν σκέφθηκαν οι μυαλοχρεωκοπημένοι αυτοί Τούρκοι πως ο Κατρή πασάς και λίγοι άλλοι Τούρκοι υπάλληλοι δραστήριοι και αμερόληπτοι έδωσαν στην Τουρκία την έννοια κράτους και την γλύτωσαν από την αναρχία και τον διαμελισμό.
 Στην εποχή αυτού του βαλή εξαφανίσθηκαν και οι τούρκικες ληστοσυμμορίες άπ’ τα βουνά της Σάντας, της οποίας ο πληθυσμός βλογούσε το όνομα του Κατρή πασά.

Μιλτιάδης Κ. Νυμφόπουλος