Στα
Κοτύωρα (Ορντού)
Ο στρατιωτικός
παραλιακός δρόμος είναι γεμάτος αξιοθέατα. Από αριστερά η Μαύρη Θάλασσα, με το
βαθύ της χρώμα και τα κύματά της, και δεξιά τα απότομα βουνά, με την πυκνή
βλάστηση, που την αποτελούν διάφορα οπωροφόρα δέντρα, κυρίως φουντουκιές, που
οι εξαγωγές των καρπών τους αποτελούσαν και αποτελούν σημαντικό έσοδο για την
τουρκική οικονομία.
Τα βλέμματα γυρνούν
τη μια στη θάλασσα, στην οποία βουτούν τα θαλασσοπούλια, και την άλλη στο
συνεχές πράσινο των βουνών, το διακοπτόμενο πότε πότε από κάποια ξέφωτα.
Και πάντα εκείνη η
γνωστή ομίχλη - η δύσσα των Ποντίων - να αιωρείται πάνω από όλα και να
συμβάλλει στην ανάπτυξη διαφόρων χόρτων, που αποτελούν τροφή για τα ζώα.
Στις 18 Ιουνίου 1990, οι εκδρομείς φεύγουν για
τα Κοτύωρα (Ορντού), όπου σταθμεύουν και από όπου θα πάρουν και τον πρόσφυγα
της πρώτης γενιάς Πολύκαρπο Πολιτίδη.
Η στάση στην εκκλησία της Υπαπαντής, η οποία
είναι μεγάλη και διατηρητέα. Οι Τούρκοι την είχαν αρχικά φυλακή και τώρα είναι
πολιτιστικό κέντρο. Δίπλα, λίγο πιο ψηλά, υπάρχουν ακόμη τα σπίτια των Ελλήνων.
Είναι
διώροφα και τριώροφα, όλα εγκαταλειμμένα. Τα Κοτύωρα (Ορντού) είναι χτισμένα
αμφιθεατρικά στην παραλία. Είχε τρεις ενορίες, της Υπαπαντής, με την Ψωμιάδειο
Σχολή, που σήμερα δεν υπάρχει, γιατί την κατεδάφισαν για διάνοιξη του δρόμου,
του Αγίου Γεωργίου, με την Πολυκάρπειο Σχολή — Παρθεναγωγείο, και του Αγίου
Νικολάου, με την Καρυπίδειο Σχολή.
Πήραμε τον Πολύκαρπο Πολιτίδη, με αναμνήσεις
από τη θερμή φιλοξενία που του έκαναν. Βρήκε και τη γειτονιά που γεννήθηκε,
όχι, όμως, και το σπίτι.
Τα Κοτύωρα (Ορντού)
είναι μεγάλη πόλη, με 100.000 κατοίκους. Αρκετά κτίρια μιλούν για τους παλιούς
ιδιοκτήτες τους, παντού στους δρόμους λες και θα συναντήσεις τους Έλληνες
ιδρυτές της πόλης και τους Μυρίους του Ξενοφώντα, που βρέθηκαν εδώ τον 4ο π. Χ.
αιώνα και δεν τους έκανε καρδιά να εγκαταλείψουν την περιοχή.
Στην
Πουλαντζάκη και στην Κερασούντα
Μετά τα Κοτύωρα φτάσαμε στην Πουλαντζάκη, πόλη
30.000 κατοίκων, πατρίδα του αείμνηστου πολιτικού και Πόντιου Λεωνίδα Ιασονίδη.
Το σπίτι του το κατεδάφισαν οι Τούρκοι, γιατί το επισκέφτονταν πολλοί Έλληνες.
Σήμερα στη θέση του λειτουργεί καφενείο.
Ο χρόνος ήταν λίγος και έτσι δεν είδαμε πολλά
στην Πουλαντζάκη.
Αμέσως μετά κάναμε στάση στην Κερασούντα, που
έχει 60.000 κατοίκους και μοιάζει αρκετά με την Καβάλα. Επισκεφθήκαμε την
εκκλησία του Αγίου Νικολάου, που σήμερα λειτουργεί ως μουσείο. Δίπλα στην
εκκλησία υπάρχει το Παρθεναγωγείο, μια πολύ καλή σχολή όταν ζούσαν εκεί οι
Έλληνες. Και σήμερα λειτουργεί ως σχολείο.
Λίγο πιο επάνω, στα
διακόσια περίπου μέτρα, υπάρχει το σχολείο των αρρένων (Αρρεναγωγείο). Ήταν από
τα πιο φημισμένα σχολεία των Ελλήνων του Πόντου. Σήμερα, το κτίριο, που είναι
πολύ ωραίο, στεγάζει τεχνική σχολή. Διασώζονται και πολλά παλαιά ελληνικά
σπίτια. Εδώ ήταν ισόβιος δήμαρχος ο Καπετάν Γιώργης Κωνσταντινίδης.
Η
Τρίπολη και τα Πλάτανα
Κοντά κοντά η
Τρίπολη με τα Πλάτανα, την αρχαία Ερμώνασσα, μερικά χιλιόμετρα δυτικά της
Τραπεζούντας. Και οι δυο πόλεις φαντάζουν σαν να κρέμονται πάνω από τη θάλασσα,
όπου εκβάλλει ο ποταμός Καλάνεμα ή Σέρρα, που περνά ανάμεσά τους.
Εδώ φτάνουν οι
εκδρομείς, πρώτα στη μαρτυρική Τρίπολη, αποικία ή μητρόπολη — δεν είναι ακόμη
εξακριβωμένο - της Τρίπολης της Πελοποννήσου. Είναι μια από τις ομορφότερες
πόλεις του παραλιακού Πόντου.