Ονόματα Ποντίων ανταρτών που αξίζει να μνημονεύουμε ....

Από τα διάφορα έργα που εί­δαν μέχρι τώρα το φως της δημο­σιότητας, τα διάφορα κείμενα, τις ανέκδοτες μαρτυρίες οπλαρχη­γών και καπεταναίων του ποντια­κού Ελληνισμού, του έπους 1914- 1923, συγκεντρώθηκαν όσα ονό­ματα ήταν εφικτό.

Κατάσταση ονομάτων οπλαρ­χηγών και καπεταναίων του έ­πους των ποντιακών βουνών στα χρόνια 1914-1923:

Ο Τσιρίπ'ς  ο Δαμιανόν

Αναστάσιος Παπαδόπουλος, γνωστός με το όνομα Γκοτζά Αναστάς,

Γιώργη αγάς,

 Θεόφιλος Κουλτσενίδης (Φιλός αγάς),

Μιχα­ήλ Κουτσόγλου,

 Τσαουσίδης Παύ­λος,

 Μελέτιος Παϊραχταρίδης,

κα­πετάν Κωνσταντίνος (Καρακότας),

 καπετάν Αναστάσης,

Κοτζά Γκιόλ,

Παντέλ αγάς (Παντελής Αναστασιάδης),

Στέλιος Κοσμίδης (Ιστύλ αγάς),

 Απατζόγλου Χατζή Χρήστος,

 Παπούλ αγάς,

Γεώργιος Μεγαλομύστακας (Κοτζά-Μπουγιοούκ),

 Σάββας Α. Σαββίδης,

Δη­μήτριος Κεμερίδης,

Παρασκευάς Μερτιόγλου,

Ιωάννης Παυλόπουλος,

Ασλανίδης,

 Τσακήρ Γαλλιόν,

Αναστάσης Καρυπίδης,

 Δελησωκράτης, Βασ.

Ι.Παπαδόπουλος,

Μαυροκύσλας Δεληογλανίδης,

 Θεόδωρος Τσερκέζης,

Γεώργιος Τσακίρης,

Δεληλάζαρος,

Ευκλεί­δης Κουρτίδης,

 Δημ. Τσιρίπ,                                   

Δα­μιανός Τσιρίπ

 Πολίτας Τσομπάνο,

Αντών Αγάς,

Βασίλ Ουστάς,

Σαρήγιαννες,

 Καδήογλου Αιμίλιος,

Δημή­τριος Χαραλαμπίδης,

 Ανέστης Χαραλαμπίδης,

 Θεόδωρος Χαραλα­μπίδης,

οι τρεις αδελφοί: ο Μωυσής, Γεώργιος , Κωνσταντί­νος Αράπογλου,

 Χαρίτογλου,

 η οικογένεια Συγκύρογου,

Βασίλης Ανθόπουλος (Βασίλ αγάς),

Ανα­στασία Ανθοπούλου (γυναίκα του Βασίλ αγά, αρματωμένη και άριστη σκοπεύτρια),

 Ιορδάνης,

καπετάν Αναστασιάδης,  

Χαράλαμπος Δεληγιαννίδης, 

 Παρμπαζαχαρέας, 

 Κυριάκος Παπαδόπουλος,  

Θεόδω­ρος Τσερκέζης,  

Νικολού Αναστάς,

Μάζαλης Αβραάμ,

Αχτακιλή Αλέ­κος,

Αντίκ Γιώργη,

Αντύπα,

Καρά Iστύ,

Σιδηρόπουλος Ταστσόγλου Σάββας,

Τσοραχλή Στράτος,

Τσοραχλή Ναούμ,

Σαρχοσούν Φιλός,

 Απανόζ  Γιόργκη,

Δεκλή Λογακλή Αναστάσης,

 Τσατάλμπασης Σάβ­βας,

Δόκτωρ Γιώργης,

Καμούλη Στάθης,

Ιωάννης τοπάλ - Εσκιέ,

 Γεώργιος Κεχαγιάς,

Ιπποκράτης Σιδέογλου,

Καλπάκης Γεώργιος,

Κώστας αγάς, 

Αντών πασάς με την αχώριστη σύζυγο του Πελαγία, ά­ριστη σκοπεύτρια και γενναία πολεμίστρια (πόντιο Κολοκοτρώνη ο­νομάζουν τον Αντών πασά),

 Χαρά­λαμπος Αμοιράς Κούρτος,

ο Ευάγ­γελος Ιωαννίδης (Ελβάν μπέης),

Χαράλαμπος Κοντοβραχιονίδης (Χαμδή μπέης),

 Τριαντάφυλλος Βελεβές,

Γερόσογλους,

ο Βελής Μουτά, Χατζηπαυλίδης Αναστά­σιος κ.ά.

Αχιλ. Ανθεμίδη

«Τα απελευθερω­τικά στρατεύματα του Ποντιακού Ελληνισμού 1912-24».